सांस्कृतिक प्रतीनिधी

आता माँ इकडे येणार म्हटल्यावर आधी माझ्या डोक्यात ती पंजाबी ड्रेस घालेल का? असा विचार मुळी सुध्दा डोकावला नाही. माझे रंगिबेरंगी skitrs, tops, summer dresses माझ्याभोवती फ़ेर धरु लागले. आता या summer मध्ये winter चे dress घालावे लागणार बहुतेक....
तीची येण्याची तारिख जशी जशी जवळ येइल तसे तसे मला माझ्या कपड्यांचे sensor करावे लागणार एव्हढया एकमेव विचाराने माझे कपाट मी उपसुन काढले गुढग्यापर्यन्तचे ड्रेस्स,
sleeveless dress वेगळे,
गुढग्याखाली जाणारे ड्रेस्स,
झब्बे,long sleeves dress वेगळे
अस sorting करुन मी पहिल्या विभागात येणार्या कपड्यांचे गाठोडे बांधुन गँरेज मध्ये ठेवुन दिले तेव्हा कुठे मला हायसे वाटले.

प्रत्येक आई जगात देवाने unique piece अशी बनवली आहे. प्रत्येकीची अशी एक वेगळी ओळख आहे.

आपल्याला स्वप्नात आई साडीत दिसते किंवा कोणत्या वेळी आईने कसे वागले पाहिजे हे देखिल बर्याचदा आपल्या मनात पक्के असते. तसे माझ्या आईचे तीच्या मनात तीच्या मुलीची प्रतीमा पक्की आहे.(माझ्याही मनात खरतर माझ्या मुलाची अशीच प्रतीमा आहे) ती बदलायला ती अजिबात तयार नाही. एव्हढी एक गोष्ट सोडली तशी तीची विचरसरणी मला लहानपणापासुन प्रत्येक बाबतीत बर्याचदा चौकटीबाहेरची वाटते.... अतीशय वेगळी.. आणि छान..

जेव्हा वर्गातली शेजारची मुले आपल्या आईला "आई" , "मम्मी"म्हणुन हाक मारायचीत,... तेव्हा हीने आम्हला "माँ" म्हणायला शिकवले. रिकाम्या वेळात पुस्तक वाचणारी आणि painting करत बसणारी आई तेव्हाही आणि आताही आमच्या आख्या गावात तर ती एकमेव आहे. सुट्टीत आमच्यासोबत सायकलींग करणारी, एक आँगस्ट च्या आमच्या भाषणात दरवर्षी टिळकांच्या नविन नविन गोष्टी फ़क्त तीच्या वाचनामुळे असत मग सगळ्या शाळेतली scholar मुले भाषणाच्या स्पर्धेच्या तयारीसाठी आमच्या कडे असायचीत. तर विषय तो नव्हे (रम्य ते बालपण आणि माझी आई पुन्हा कधीतरी)

ती इकडे आल्यावर मला जर शक्य झाले असते तर रस्त्यावर चालणार्या प्रत्येक मुलीचे मी कपडे बदलले असते(असा विचार ती भारतात राहुन करते, [:)] खरतर इकडे आल्यानंतर मला आपल्या सगळ्या एकजात करीना रानी, बिपाशा वगैरे केविलवाण्या वाटायला लागल्या , बिचार्या फ़ार मर्यादीत प्रदर्शन करतात त्या मानाने त्यांचे.....)

आता आपण एखादा किल्ला बघायला तीला न्यावे आणि त्या ऐतीहासिक पार्श्वभुमीवर कोपर्यात एखादा love sceen सुरु असेल तर मीच तो अपराध(?) केल्यासार्खी मान खाली घालेन... फ़िरायला बाहेर निघावे आणि कुणीतरी हिमपरी दोनच कपड्यात सुर्यस्नान करत पहुडली असेल तर मी कडे कडेने (मांजर डोळे मिटुन दुध पिते त्या style मध्ये) काही दिसत नसल्यासारखे करुन चला थंडी वाजु लागली आता घरी जायला हरकत नाही म्हणेन. <टि. व्ही. पण केव्हा बघायला द्यायचा हे मी ठरवुन टाकलेय.>

काल मेक अप करता करता Bronte ने boyfriend शोधल्याची बातमी मला सांगितली, कारण ती आता high school ला गेली ना... . हेलनही त्याला भेटुन आली. "जय ला मी पुढच्या वर्षी छान girl friend शोधुन देइन don't worry !" Bronte ने अस म्हणाताच माझ्या तली Indian mother जागी झाली. "नाहीईईई" काही कळायच्या आत मी जोरात नाही म्हटले यावर Bronte "poor jay" !!!! म्हणुन गप्प बसली. कारण माझ्या डोक्यात तेव्हा फ़क्त मी जेव्हा high school ला गेले तेव्हा माझ्या माँ पप्पांनी आम्ही सुट्टीला मामाच्या गावाला असल्याने मोठ्ठे पत्र लिहुन आता अभ्यासाची माझी जबाबदारे कशी वाढली ... यापुढे माँ माझा अभ्यास घेणार नाही.... तो माझा मलाच करावा लागणार ई.. ई
असे चांगले दोन तीन मोठी पाने भरुन पत्र लिहिले होते.
हे एव्हढेच डोक्यात असल्याने हे boy friend girl friend प्रकरण.
हेलनला तर दर क्षणाला लक्षात असते मी Indian आहे. कधी कधी ती त्याचा उगाच ताण करुन घेते असही मला वाटते. पण मी सुद्धा तीच्याशी बोलतांना खुपदा उगाचच conservative बोलते अस मला वाटते.

पण आम्ही दोघी असतो तेव्हा आता तीच्या सोबतीने मी देखिल बिन्धास्त असते. केंब्रिजला दोघीच भटकत असतातंना असच रस्स्त्यावर चालता चालता कुणितरी सहज कोमेंट केली आणि हात दिला.. या बाई साहेबांनी लगेच प्रत्युतर म्हणुन तीतक्याच जोमाने जोरात टाटा केला,

"अग काय करतेस हे?" इती मी

"They are not harmful तु जरा वेळ तु कोण आहे हे विसरु शकत नाही का?" हेलन ने मला म्हटले. "निदान माझ्या सोबत असतांना तरी.. "आणि त्या नंतर मी हे लक्षात ठेवले.
आणि अमलातही आणले. पण तरीही तीचा ताण काही कमी होत नाही. Ester ला जेवता जेवता गप्पमध्ये विषय निघला "कुत्र्यांच्या नसबंदीचा" हेलन डोळे मोठे करुन तीच्या सासर्यांना "Remember आपल्यात एक Indian आहे ही लगेच आठवण करुन दिली . विषय तीथेच थांबला. गावात traditional village party होती. चला छान अतीशय English Party वातावरण पहायला मिळेल अस वाटल होतं पण हेलन म्हणाली "अग तीथे सगळे जण जरी fancy dress competition करणार असले ना तरी सगळ्यांना sexy दिसायचे असते. तुला नाही आवडणार. " "

"अग पण मी फ़क्त गम्मत बघेन "
पण तीच्या चेहयावरचा मी काय म्हणेन चा ताण पाहुन मीच नको म्हटल मग..
उगीचच मी तीथे भारताचं (संस्क्रुतीच?) प्रतीनिधित्व का करतेय? असा मला तेव्हा प्रश्न पडला..
तसच माझी आई सोबत आहे आणि आसपास हे सगळ दिसणार त्याचा ताण काही मनावरुन कमी होत नाही. पण इथला निसर्ग सगळ विसरायला लावतो तस तीही या निसर्गात मिसळुन खुष होइल ही खात्री आहे मल.. शिवाय हेलनेचे माझ्या आई पाप्पंना खुष करण्याचे अनेक plan आहेतच . कदाचीत हे सगळ आई गृहीत धरुन खिलाडु वृत्तीने किंवा अस असणारच किंवा इकडे social life वेगळ आहे .. अस कुठलही कारण मनाशी धरुन स्वीकारही करेल. आता हेलनच्या सगळ्या गोष्टींचा मी स्वीकार केलाच ना.. पण अ.. ह.. बघु काय होत ते..