आपली आपली मॅरॅथॉन .......

(
आपल्या प्रायोरीटीत शरीर हे सगळ्यात शेवटी असते कारण स्वतापेक्षा दुस-यांकडे लक्ष द्या( याचा अर्थ नाक खुपसणे असा च असतो ब-याचदा)... त्याग करा.. ही आपली संकृती... त्यामुळे आपल्या शरीराकडे लक्ष देणे हा रोजच्या जीवनातला दुय्यम भाग आहे. ब-याच जणांना..हे ऐष करणे वाटते.. तर बायका घरात एव्ह्ढे काम करतो आणि वर व्यायाम? वेळ कुठे आहे असले उद्योग करायला? म्हणून व्यायमा पासुन लांब असतात.. आपल्या रुटीन मध्ये का कोण जाणे शरी्राकडे लक्ष देणे फ़ार आलेले नाहीये.. माझ्या बदलीच्या तालुक्याच्या गावी.. मी सकाळी लवकर उठुन जवळच्या खेड्यापर्यंत चालत जाउन यायचे तेव्हा आमचे घरमालक आणि मालकीण, त्यांची कॉलेज मध्ये जाणारी मुले नुकतीच आवरुन बसलेली असायची. माझ्या व्यायाम प्रकाराकडे सगळेच फ़ार विचित्र नजरेने बघायचे..शहरात तरी थोडे.. वातावरण आहे पण तालुक्याच्या गावी म्हणजे फ़ार विचित्र.. रस्त्याने कोलेज मधली मुले .. " काय exercise का? म्हणुन टोमणा मारायचीच, नाहितर दात विचकुन हसुन पुढे जायचीत.. पण मला त्याने फ़ार काही फ़रक पडायचा नाही..) त्याच वेळी ५..६ वर्षांपुर्वी हे कात्रण युवा सकाळ मधुन काढुन ठेवले होते ते जसेच्या तसे इथ देत आहे.. हा लेख मला मार्गदर्शक म्हणुन मी वापरला.. आणि आता हरेक्रिशनाजी यांच्या blog वर वाचुन मला हा लेख इथे टाकावासा वाटला..) .



.तीन वर्षांपुर्वी न्युयार्क शहरातील एक दुपार. एका प्रसिध्द बॅंकेत जगभरातील निवडक अशा चलाख गुंतवणुक दारांसमोर एक तरुण उद्योगपती बसला होता .आमची इंडस्ट्री ही भारतातील एक मोठी इंडस्ट्री आहे.आमच्या मध्ये तुम्ही पैसे गुंतवा.ते सुरक्षीत राहतील आणि दामदुपटीने वाढतील. अशी त्यांना माहित देत होता. त्याने सादर केलेले सर्व balance sheet ,आकडे त्या गुतवणुकदारांना पटत होते. त्यातल्या एकाने या तरुण उद्यो्गपतीला ताडकन विचारले,"जगभराचे पैसे तुमच्या idustry मध्ये येतील, तुमचा उद्योग चांगल्या condition मध्ये आहे पण... तुम्ही स्वत: आहात काय?
हा प्रश्न अगदी अनपेक्षीत पणे ऐकुन तो तरुण चपापला असावा. त्याने स्वत:कडे पाहिले . तो दारु पीत नव्ह्ता. सिगारेट ओढत नव्ह्ता पण लेट नाईट्रल आणि जगभरातले चमचमीत खाणे याने त्याचे वजन शंभर किलोवर गेले होते आणि ते त्याच्या शरीरावरुन सहज दिसत होते.
काय विचार आले असतील त्याच्या मनात? तो रागवला? मनातल्या मनात् म्हणाला असेल , काय तुझ्या बापाचे खातो का? का त्याने समर्थन केले असेल ? मी दिवसातुन १४ तास् काम करतो म्हणुन मला व्यायामाला वेळ नाहि. त्याने यातले कुठलेच उत्तर दीले नाही. शांतपणे म्हणाला "You are right, next time you will see the difference...!"
भारतात गेल्यावर त्याने दोन आहारतज्ञांना बोलावले. ही आई मुलीची जोडगळी भलतीच कडक निघाली. त्यांनी प्रथम विचारले "तुम्हाल नक्की वजन कमी कारायचे आहे ना?"त्यासाठी श्रम करायची तयारी आहे ना?? "
लगेच order सुटली.. चहा, कॉफ़ी बंद.. बापरे! हा तरुण तर दिवसातुन दहाबारा कप चहा प्यायचा...
चहाबरोबर दुध बंद, लोणी बंद, जॅम बंद, साखर बंद.. यांची यादी वाढतच चालली.. याने मान डोलावली..

पुढचे काही महिने याने फ़ळांचे रस, फ़ळे, उकडलेल्या भाज्या यावर काढले .पोटात भुकेचा डोंब उसळल्यावर एका रात्री याने या बाईना फोन केला.. " खुप भुक लागलीये .. झोप येत नाही.. काय करु?" त्यावर "एक ग्लास पाणी पीउन शांत झोप " असे उत्तर आले..
हळु हळु याला आता त्या कडक डायेट्ची सवय झाली. त्याचा थकवा नाहिसा झाला. त्याला झोप लागु लागली. अधीक ताजे तवाने वाटु लागले, तो न दमता , न थकता काम करु लागला. इतके दिवस चमचमीत खाणा-या त्याच्या जीभेला आता साध्या पदार्थात गोडी वाटु लागली.
साधा आहरही चविष्ट असु शकतो हे पटु लागले. त्याचे वजन उतरु लागले. तो १०० किलो वरुन ७० किलोवर आला.

दोन वर्षानंतर परत तो न्युयार्क ला आला असता त्या प्रश्नकर्त्याला भेटला. पण त्याने म्हटले "This is good, but is it enough ?" म्हणजे? ते पुरेसे नव्हते. आपल्या न्युय्यॉर्क च्या दौ-यात त्याने तेथील मॅरॅथॉन पाहिली. आपण हे करु शकु? २६.२ मैल धावणे. या तरुण उद्योगपतीला चलेंजेस आवडतात. न्युयोर्क मॅरॅथोन मध्ये दर वर्षी कमितकमी ३०००० लोक धवतात .त्यातील किमान ५०० पंच्याहत्तरी ओलांडलेले असतात. तर काही नव्वदी पार केलेले असतात. ह्यात तुमची स्पर्धा असते स्वत:शीच तुम्ही चिकाटी दाखवत परिश्रम करत धावतात. तुमचे श्रम, चिकाटी हाच तुमचा आनंद.. या तरुणाने प्रयत्न सुरु केले.

मुंबई पहाटेचे तीन वाजलेत, सर्व जग झोपलेले असता हा तरुण उठतो. एक ग्लास फ़ळांचा रस पिउन आपल्या जिम मध्ये जातो. अर्धा तास "warm up" करुन पाठीवर दहा किलो वजन बांधुन २० मजली इमारतीचे जीने धावत चढतो.. मग खाली आल्यावर तो driver ला सांगतो. आज आपण सहार एअर पोर्ट पर्यंत पळायचे आहे. कुलाबा ते अंधेरी आणि परत!सोबत त्याची गाडी.
तो धावायला सुरवात करतो..त्याची पावले एकापुढे एक पडताहेत त्याच्या धावण्यात लय आहे. तो धिम्या गतीने धावतोय. सध्या रस्त्यावर कुणीच नाही. फ़क्त काही दुधाच्या गाड्या आहेत. तो पळतो आहे.
हळुहळु पहाटेची वर्दळ वाढली आहे.पहिल्या पाळीचे कामगार ,शाळेत जाणारी मुले त्याच्याकडे कुतुहलाने बघतात. त्यांना बाय करीत तो धावतो आहे. खाच खळग्यातुन-खड्यातुन, चढ उतारावरुन त्याची पावले पडताहेत. .आता त्याला मॅरॅथोन मध्ये धावायला ४ तास लागताहेत. दिवसातुन दहा तास बैठे तास करणा-याला ४ तास ही वेळ चांगली झाली.तो आठवड्याला १०० किलोमीटर धावतो. महिन्याला ४०० किलोमेटर म्हणजे पुणे ते मुबई आणि परत .. तीन वर्शांपुर्वी एक जिना चढतांना त्याला धाप लागयची..

हा उद्योगपती आहे "अनिल अंबानी"..
तो म्हणतो " पैशाने तुम्ही सगळ विकत घेउ शकता पण तुमचे आरोग्य तुम्हालाच श्रमाने कमवावे लागते..."

ध्येय निश्चीत कराय्चे .. मग कुठल्याही क्षेत्रातले.. आरोग्य,अभ्यास, खेळ.. ते साध्य करण्यासाठी काय करायला हवे याची माहिती घ्यायची आणि दररोज न चुकता प्रगती कराय्ची.
पण ध्येय साध्य झाल्यावर आपली पाठ थोपटुन नाही घ्यायची.पुन्हा मागे नाही वळायचे.


तर मंडळी कधी धावयची आपली आपली मॅरॅथॉन????

जानेवारी.....

जानेवारीच्या सकाळी सकाळी बाहेर पडल्यावर ईपिंगहम रोडवरच्या तपकिरी घरांआडुन सुर्य हसतांना दिसतो... बाजुच्या A1 वर गाड्यांनी रोजची गती पकडलेली असते. या आधी दोन महिने याच वेळी तीथे फ़क्त काही प्रकाशाचे कवडसे ढगाआडुनच वर्दी देत असायचेत... "अजुन स्वारी लोळतेय" अस सांगत...
सकाळी घराबाहेर पडतांना गारव्याने गारठलेल्या हातांनी गाडीच्या काचेवर साठलेल्या,कौलांवर भुरभुरलेल्या,गवताला ताठरवुन गोठवणा-या शुभ्र रांगोळीला पुन्हा पुन्हा मी उचलुन घेते.....
अंधा-या रात्रीचे स्वप्न सकाळी गायब होते तसे ते हाततले शुभ्र कण हळु हळु माझ्या डोळ्यादेखत आकारहीन होतात अन हातातुन घरंगळुन जातात अगदी आपल्या अधु-या स्वप्नांसारखेच....

कधी दिवसही रात्रीला कवटाळुन असतो. धुक्यात उगवतो.. मस्त असते हे धुके.. ,जगाचे अस्तीत्वच पुसायला निघालेले...!!!
..पेन्सिलीने काढलेले चित्र अर्धवट खोडल्यावर जसे दिसते.. अगदी तसेच वाटते आस पास्,
त्या चित्रात बसुन आजुबाजुच्या ..विरघळ्णा-या सृष्टीत दाखल व्हावे आणि संकोचाचे धुके बाजुला करुन मनसोक्त मनकवड्या जगात मनकवडे होवुन जावे... !
हात उंच करुन बोटे पसरुन आळस झाडत उभी असलेली झाडी,वळणा वळणावर.. लुप्त होणारा ओला fresh चकचकीत रस्ता,थंडीने आखडुन शेकोटीला बसल्या सारखी बैठी घरे.. शाळेत जाणारे, लोकरीच्या गुड्यांत गुंडाळलेले गोबरे गाल अन चमचमते इवले इवले आनंदी डोळे.. सकाळचा सगळा हा "freshness" नजर फ़िरवता फ़िरवता मी गोळा करत जाते........
रस्ता ओलांडुन मी टीनवेल कडे वळते... तीथे रस्त्यावरची मोठीच्या मोठी ओक,चेस्ट्नट आणि एल्म्ची झाडी नुसतीच उभी असतात. रिकामटेकड्या खेड्यातल्या म्हता-यासार्खी.... रस्त्यवरची गम्मत बघत.. मी त्यांची गम्मत बघत.. रस्त्यावरुन चक्कर मारते.. जाड्या, बारक्या,काटकुळ्या प्रत्येक फ़ांदीवर स्व्तंत्रपणे कोंब यायला सुरवात झालेली...प्रत्येक कोंब हेsss.. मोठाच्या मोठा.. अगदी लीलीच्या कळीसारखा..! पण ही गर्भावस्था सोडुन यायला बराच वेळ आहे. त्याधी फ़ेब्रुवारी आणि मार्च जायचाय. प्रत्येक झाड हे गर्भरपण आनंदाने मिरवत उभे... अगदी झुडुप सुध्दा....ही बाळं अंगाखांद्यावर सांभाळतांना ह्याच सगळ्यांची नंतर धांदल उडणार असते.

टिनवेल संपले की लगेच थोड्या अंतरावर केट्न..... सुरेख सुरेख सुरेख.. लाइम स्टोन्ची घरे, चर्च... पब.,त्यांच्यामधुन खिदळणारा झरा.. वर round bridge उंच उंच सायकामोर,पाइन.. आज माझा पाडाव इथेच... दिवसभर! माझी गाडी रस्त्याच्या कडेला लावुन मी माझे painting चे सामान बाहेर काढते. खुर्ची टाकते, समोर छोटा टीपोय टाकुन बस्तान बसवते. मग कॆनव्हास वर समोरचे चर्च.. वळणारे फ़ेन्स.. झाडीतले पाणी.. पबची फ़ुलांची bucket (हिवाळा अस्ल्याने त्यात ह्ल्ली नकली फ़ुले आहेत.. हीच फ़ुले समर मर्ध्ये जेव्हा जिवंत होतात तेव्हा.. अहा हा.....) अस काही बाही जे आवडेल ते सगळं.. आकार घेत रहातं.. मधुनच मी पब मध्ये जाउन चक्कर मारुन येते.. जुने.. लाकडी पब, सुबक देखण्या खानदानी आजीबाईसारखे..!!!
ही समोर दिसणारी चढण चढुन गेले की.. एक आज्जीबाईंचे farm आहे.. घर जरा आत आहे,.. शेवटी सगळ्यात पण तीकडे जायचे खास कारण म्हणजे या आजी.. दाराबाहेर घरी बनवलेले oarange मार्मालेड,srawberry jam,apple pie,cherry pie,दार्रातले पीच... आणि काय काय अजुन.. ह.. गावठी अंडी अस ठेवतात. मग तीथल्या डब्यात पैसे टाकुन मी एक मारमालेड आणि एक अंड्याचा पॆक उचलते.. उद्याच्या brekfast.. ची चव आताच जीभेवर जाणवायला लागते.. ,रस्त्यावर कुणीतरी आजी नाहीतर आजोबा भेटतात.जुन्या आठवणींचे अल्बम त्यांच्या नजरेने मला दाखवुन मार्गाला लागतात. ब-याचदा ते तीथेच लहानाचे मोठे झालेले..,जवळ पासच्या शाळेत तेव्हा पायी पायी या fence वरुन उड्या मारत गेलेले.. गायी, मेंडःया कोंडण्यासाठी, नाहितर बार्ली कापणीसाठी आई वडीलांना मदत करत आपल्या बदकाच्या ,कोंबडीच्या नाहितर टर्कीच्या मागे पळालेले असतात, याच हिरवळीत हुंदडत .मेंढ्यांची छेड काढत.... वेलिग्टन बूट्स घालुन आपल्या आई पप्पांसोबत चिखल तुडवत sunday lunch नंतर walking केलेले असते. तीथेच कुणाशीतरी सुर जुळलेले.. त्या समोर दिसणा-या पब मध्येच गाठी भेटी घडलेल्या... आता तो/ती अद्नाताच्या प्रवासाला निघुन गेले..आणि मुले कुठेतरी जर्मनीला.. औस्ट्रेलीयाला, नाहितर लंडन ला... एकटे ..पुर्ण एकटे आयुष्य.. बागकाम,चर्चचे काम , painTing नाहितर अजुन काही छंद..हाच विरंगुळा...
दुपार होता होता मी पण भरुन आलेली पाठ ताठ करते, ब्रशचे काही शेवटचे फ़टकारे मारते.
पब मध्ये जाउन गरम गरम soup of the day पोटात टाकल्यावर भेटलेल्या आयुष्याचे काही रंग, त्या दिवसाकडुन मला मिळालेले आठवणींचे रंग.. कॆन्व्हास वर उमटलेले रंग आणि त्यांचे आकार असं सगळा जामानिमा गोळा करत मी जेव्हा तीथुन घराकडे निघते तेव्हा चार वाजता..उन्ह एका दिशेला गोळा होवु लागलेली असतात....
जानेवारीतला दिवस.... रात्रीकडुन दिवसाकडे नेणा-या मधल्या पहाटेसारखा असतो.. तितकाच fresh,नवी सुरवात करणारा...हिवाळ्याच्या अंधा-या जगातुन समरच्या लख्ख उजेडाकडे नेणारा...

जुने दिवस सरले
लिहुन काही भाळी
आता नवी पहाट व्हावी
फ़िरुनी उरात भरुन घ्यावी
नवी धुमारी आशेची
स्वप्नांच्या बिल्लोरी काचेची....!!!